تاریخچه کشف رزین اپوکسی:

واژه اپوکسی اشاره به ساختاری دارد که در آن یک اتم اکسیژن به دو اتم کربن متصل شده است. ساده ترین ساختار اپوکسی یک حلقه سه عضوی است که به نام α – اپوکسی نیز معرفی می شود. گروه اپوکسی می تواند با اسیدها، اندرید اسیدها، آمین ها و الکل واکنش تراکمی به همراه جا به جایی هیدروژن به گروه اتیلن اکسید بدهد. بنابراین، قابلیت حلقه اپوکسی برای واکنش با بسترهای متفاوت تنوع زیادی به این رزینها می دهد. رزینهای اپوکسی یا اپوکسید شامل بیش از یک گروه اپوکسی در زنجیره هستند که در اثر واکنش پخت، گرماسخت می شوند. این رزینها در پخت با وجود حلال، محصولات فرار تولید نمی کنند. واکنش افزایش طول زنجیر و شبکه ای شدن بدون آزاد شدن مولکولهای کوچک مانند آب انجام می شود. بنابراین، محصولات اپوکسی در مقایسه با اکثر رزینهای گرماسخت، جمع شدگی کمتری در اثر پخت نشان می دهند. ساختار شیمیایی رزین اپوکسی شامل دو بخش اپوکسی و غیراپوکسی است.

رزینهای اپوکسی تجاری شامل پیکره آلیفاتیک، سیکلوآلیفاتیک یا آروماتیک هستند. رزین اپوکسی با عامل پخت یا سخت کننده، شبکه ای می شود. خواص محصولات پخت شده به نوع اپوکسی، نوع و مقدار عامل پخت، مقدار شبکه ای شدن و مواد افزودنی بستگی دارد. رزین اپوکسی و عوامل پخت تنها اجزای یک فرمول بندی نیستند. در برخی موارد ممکن است، اپوکسی اصلاح نشده دارای خواص نامطلوبی چون گرانروی زیاد، گرانی و مقاومت به ضربه کم باشد. بنابراین، در اغلب موارد باید به کمک موادی چون رقیق کننده، چقرمه کننده، پرکننده و تقویت کننده اصلاح شود.

در سال ۱۹۰۹ میلادی که دانشمندان علم شیمی بعد از ترکیب و سنتز مواد شیمیایی با هم، در اطراف و کف ظرف آزمایش خود ماده چسبناکی جمع می شد که در ابتدا آنرا به عنوان یک ماده مزاحم شناخته و دور می ریختند اما پس از مدتی متوجه شدند که این ماده می تواند کاربرهای مفید بسیاری داشته باشد.

بعد از سال ها تحقیق و مطالعه، دانشمندی به نام دکتر پیر کاستان که در شرکت ساخت دندان های مصنوعی کار می کرد، توانست این رزین را به مقاومت و سختی بالایی برساند اما از جایی که این رزین برای ساخت دندان های مصنوعی کاربردی نداشت، طبق قوانین شرکت دندان سازی باید اطلاعات این دانشمند به بایگانی برده این تحقیقات مختومه اعلام می شد.

این دانشمند نتوانست از تحقیقات خود دست بکشد، از این رو با یک شرکت سوئیسی به نام سیبو که در ساخت رنگ فعالیت داشت مذاکره کرد که این رزین به دلیل سختی و مقاومت بسیار بالایی که دارد می تواند به عنوان عایق مورد استفاده قرار گرفته و همچنین بخاطر مقاومت در برابر خردگی، ضربه و فشار و همچنین نفوذناپذیری در برابر اسید، کاربردهای فراوانی دارد. پس از چند سال تحقیق بر روی این نوع از رزین، در سال ۱۹۴۸ رزین اپوکسی و فرآورده های آن وارد بازار شد.

رزین اپوکسی چگونه وارد ایران شد؟

در سال ۱۳۴۵ این رزین و مواد اپوکسی به ایران وارد شد و حتی قبل از آن در سال ۱۳۹۱ آلمانی ها به صورت مستشاری وارد ایران شدند و کلی از پالایشگاه ها، اسلحه خانه ها، توپخانه ها و مراکز مهم کشورمان را با کفپوش اپوکسی و صنعتی مثل کفپوش های انتی استاتیک کفپوش کردند و به این شکل بود که مواد اپوکسی به ایران وارد شد.